Uit onderzoek blijkt dat het aantal kinderen dat sport de afgelopen jaren is toegenomen en dat zwemmen de populairste sport is onder kinderen tussen de 5-12 jaar. Dit en het feit dat Nederland een waterland is, steunde de Koninklijke Nederlandse Zwembond (KNZB) vorig jaar om haar jeugdsportvisie te lanceren. Deze visie richt zich op het creëren van een positieve sportbeleving voor de jeugd. Omdat daarbij ook pedagogische inzichten van groot belang zijn, heeft de KNZB hiervoor samengewerkt met het Lectoraat Sportpedagogiek van Windesheim Hogeschool.
De KNZB heeft de ambitie om de zwemsport te versterken door het creëren van een veilige en plezierige sportomgeving waarin de jeugd centraal staat. Marin Mulder is vanuit de KNZB nauw betrokken bij de realisatie hiervan en de implementatie van de jeugdsportvisie ‘Zorgeloos Zwemplezier’. “Bij de jeugd wordt de basis gelegd voor zwemvaardigheid, zwemveiligheid en bovenal zwemplezier. Daarbij is bewegen ook belangrijk voor de (motorische) ontwikkeling en het beweeggedrag op latere leeftijd. Met de jeugdsportvisie willen we de jeugd een open en veilige omgeving bieden en zo kinderen hun leven lang blijven boeien en binden aan de zwemsport. Ieder kind heeft immers het recht om veilig en met plezier te kunnen sporten. Maar hiervoor was en is het nodig om een cultuur- en structuurverandering te realiseren. Samen met de (vrijwillige) werkorganisatie, verenigingen, trainers en coaches, officials, ouders en andere betrokkenen bij de jeugdsport is hier het afgelopen jaar hard aan gewerkt en wordt hier ook de komende jaren op ingezet.”
Plezier altijd voorop
Bij de jeugdvisie ligt de focus ook grotendeels op de pedagogische kant van het verhaal, daarom heeft de KNZB het Lectoraat Sportpedagogiek benaderd. Irene Faber, onderzoeker aan het lectoraat, is nauw betrokken geweest bij het hele proces. “Wij dragen graag bij aan een veilige en plezierige sportomgeving voor kinderen. Hierdoor leren kinderen niet alleen beter te bewegen, zij ontwikkelen zich zo ook sociaal en mentaal. Om een zo goed mogelijk sportklimaat te creëren, hebben wij het jeugdsportkompas ontwikkeld voor trainers, coaches, bestuurders en ouders.” Marin vult aan dat dit denkkader als basis is gebruikt voor hun jeugdsportvisie. “De vier kwadranten: ontwikkelingsgericht klimaat, motivationeel klimaat, zorgzaam klimaat en sociaal veilig klimaat, hebben we vertaald naar kind centraal, plezier voorop, bewust bekwaam begeleiden en veilige basis. Deze vier leidende principe zetten we steeds centraal in de keuzes die we maken.”
Lees ook: Zorgeloos zwemplezier: kijken door de ogen van het kind én met oog voor het kind
Als voorbeeld noemt Marin het wedstrijdreglement. “Je kunt je afvragen of een diskwalificatie altijd echt nodig is, het kan demotiverend werken. Als plezier voorop staat, hoeven de reglementen misschien niet altijd zo strikt te zijn.” Irene kan dit alleen maar onderstrepen. “Natuurlijk wil je dat kinderen hun talenten vinden en vormen, maar wanneer is het grensverleggend en wanneer grensoverschrijdend en gaat het voorbij aan het doel?” Irene geeft aan dat je als bond zou kunnen overwegen de focus naast competitie ook te leggen op recreatief sporten. “Als je nu bij een sport zit, zijn we gewend dat er aan competitie wordt gedaan. Zeker als het om een teamsport gaat, kan zo de (sociale) druk te hoog zijn bij kinderen. Maar waarom kunnen zij dan niet alleen recreatief meedoen?” Daarnaast laat Marin weten dat er vanuit de KNZB ook veel aandacht is voor gewenst gedrag. “Je veilig voelen en plezier hebben is wat we stimuleren, maar we weten ook dat het af en toe niet lukt. Ook in onze sport hebben we te maken met incidenten. Gelukkig is hier steeds meer openheid over, maar het gaat niet alleen om de gevallen die het nieuws halen. Het zit ook in kleinere dingen die eveneens van groot belang zijn voor het creëren van een veilige basis. Binnen de jeugdsportvisie kijken wij hier heel bewust naar, geen enkel kind mag zich op welke manier dan ook onveilig voelen.”
Duurzaam verantwoord sportklimaat
Het afgelopen jaar heeft de KNZB een cultuurverandering in gang gezet door workshops en presentaties te geven en handvatten te bieden om betrokkenen, jong en oud, te inspireren en te stimuleren. Hiervoor is onder meer een video en een toolkit ontwikkeld en er is een kindversie van de visie gemaakt. Marin geeft aan dat daaraan voorafgaand iedereen nauw is betrokken om hun input te geven. “We hebben eerst de urgentie gepeild bij onze achterban en bij de jeugd gekeken wat zij belangrijk vinden. Inmiddels zijn we zover dat we de visie die we met elkaar hebben bepaald, kunnen uitdragen en werken aan aanpassingen op de lange en korte termijn.” Marin benadrukt dat dit zeker niet alleen bedoeld is voor de KNZB zelf.
Lees verder in ZwembadBranche #94
Wil jij de volgende editie van ZwembadBranche ook (thuis) ontvangen? Meld je dan aan voor een gratis abonnement via deze link.
advertentie
