Onlangs las ik ‘Veerkracht is een Leerkracht!’ van Marcel van Herpen waarin hij aandacht vraagt voor de ontwikkeling van veerkracht in de opvoeding en het onderwijs. In het voorwoord schrijft hij: ‘Door onze individuele benadering in opvoeding en onderwijs vandaag de dag, bestaat het gevaar dat wij onze jeugd onvoldoende veerkracht laten ontwikkelen om het leven aan te kunnen. Daar maak ik mij zorgen over.’
Marcel is niet de enige die zich zorgen maakt, ook professionals in het onderwijs. De cijfers liegen er ook niet om: één op de drie jongeren ervaart angst, stress, somberheid of prikkelbaarheid. Maar liefst 1 op de 7 kinderen heeft hulp van jeugdzorg en het gevoel van geluk en tevredenheid is onder jongvolwassenen flink gedaald. In Nederland gaat het dus niet ‘zomaar’ goed met onze jeugd. Eén van de oorzaken lijkt te liggen in de toenemende individualisering. In het onderwijs wordt steeds meer individueel maatwerk geboden en in de opvoeding hebben ouders volop aandacht voor hun kind als uniek individu. Maar dat heeft ook een schaduwkant, kinderen worden gevoed met positieve ervaringen en ze worden ontzien in lastige zaken. Ik hoor lesgevers ook regelmatig zeggen dat de kinderen als prinsjes en prinsesjes worden behandeld. En steeds meer ouders komen bij aanvang van de les met bijvoorbeeld de mededeling: ‘Mijn kind hoeft even niet te springen, zij vindt dat heel erg eng’.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen bij het verduurzamen van jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Ouders willen hun kinderen beschermen tegen negatieve ervaringen, waardoor ze steeds minder ervaringen opdoen die ze weerbaar maken. Zo ontstaat een vicieuze cirkel: zij worden minder bestand tegen ‘het leven’ en daardoor gaan ouders nóg meer beschermen. Zo kunnen zij steeds minder oefenen om met tegenslag om te gaan en ontwikkelen aanzienlijk minder veerkracht en weerbaarheid. Waardoor het steeds moeilijker wordt om mentale, sociale, fysieke en maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. Veerkrachtige mensen kunnen weer opstaan als het tegenzit en doorgaan als het lastig is. Zij hebben geleerd om moeilijke situaties te relativeren en het leven te nemen zoals het komt. Dus om veerkracht te ontwikkelen, moeten wij kinderen ervaringen gunnen waarbij zij niet precies weten wat de inhoud en wat de uitkomst gaat zijn. We zullen ze in een verantwoorde en relatief veilige setting zowel successen als mislukkingen moeten durven laten ervaren.
Dit kun je doen door alles wat de kinderen zelf kunnen, ze ook zelf te laten doen. In de zwemlessen betekent dit dat je kinderen zélf laat ontdekken wat al wél lukt en dat je ze aanmoedigt om oefenstof te proberen die nog wat spannend of moeilijk is. Dat levert soms prettige en soms minder prettige ervaringen op en die maken dat kinderen merken dat het soms tegenvalt en soms meevalt. En daar kun je dan de ‘beschermende’ ouders bij betrekken door bijvoorbeeld te zeggen: ‘Ik snap dat ze het springen nog spannend vindt en juist daarom is het goed om dat te oefenen. Ik zal dat dan goed begeleiden’’. Wij hoeven de opvoeding niet over te nemen van ouders, maar wij zijn tijdens onze zwemlessen wel verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de kinderen. Dus óók voor de ontwikkeling van hun weerbaarheid in het water. Voor sommige ouders kan dat moeilijk zijn, tegelijkertijd kunnen zij op die manier ervaren dat oncomfortabele momenten er nou eenmaal bij horen.
Op onze oppasdagen moet ik ook wel eens zo’n oncomfortabel gevoel wegslikken. Onlangs nog toen onze 4-jarige kleinzoon zich kwam beklagen dat hij niet meer mee mocht spelen met zijn oudere nichtje en neefje. Gelukkig kon ik mijn eerste impuls om het wel even voor hem te regelen onderdrukken en legde ik hem uit dat hij erachter moest komen hoe hij wel weer mee kon doen. Teleurgesteld kwam hij later vertellen dat ze hem te klein vonden om mee ‘schooltje’ te spelen. Ik deelde zijn teleurstelling en snapte ook de andere kleinkinderen. Later hoorde ik dat ditzelfde nichtje had geregeld dat die 4-jarige een middagje bij haar mocht komen spelen. Zo zie je maar, soms valt het tegen en soms valt het mee.
Deze column is geschreven door Claartje Driessen en verscheen eerder al in ZwembadBranche #94
Wil jij de volgende editie van ZwembadBranche ook (thuis) ontvangen? Meld je dan aan voor een gratis abonnement via deze link.
advertentie
